“İki ölkə arasında əməkdaşlıq tarixə yazıldı”
Azərbaycanın Vətən
müharibəsində regionun böyük dövləti olan Türkiyənin mövqeyi bir tərəfdən
siyasi və mənəvi dəstək olduğu halda, o biri tərəfdən bir çox qüvvələr üçün çox
ciddi mesaja çevrildi. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin tarixi faktlardan
qaynaqlanan fikirləri onu deməyə əsas verir ki, Qafqaz geosiyasi məkanında
müxtəlif vaxtlarda öz maraq dairəsi baxımından bir sıra dövlətlərin apardığı
siyasət bu regionda həlli dalana dirənmiş problemlərin əsasını qoymuşdur. Bu
problemlərin mənfi təsiri xalqların həyatından yan keçməmişdir. Müharibəyədək, hətta, müharibə zamanında Azərbaycanın sülhməramlı missiyasını heç bir dövlət
inkar edə bilməz. Azərbaycan 30 ilə yaxın bir tarixdə yalnız bu mövqedən çıxış
etmişdir. Tələbləri isə çox sadə və ədalətli idi. Azərbaycan torpaqlarından
erməni işğalçıları çıxmalıdır. Müasir siyasi prosesləri şərh edərkən dövlət
başçısı demişdir: "Türkiyə bu gün dünya miqyasında güc mərkəzi kimi, bütün
bölgələrdə, o cümlədən bizim bölgəmizdə çox müsbət rol oynayır və bu, bölgənin
sabitliyi üçün çox önəmlidir. Hesab edirəm ki, regionun gələcək inkişafı üçün
bu gün nadir imkanlar yaranıb. Çünki bir daha qeyd etmək istəyirəm, biz hesab
edirik və bizim bir çox tərəfdaşlarımız hesab edirlər ki, müharibə başa çatıb
və biz artıq kitabın o səhifəsini bağlamalıyıq, gələcəyə baxmalıyıq. Çünki
postmüharibə dövrü doğrudan da yeni imkanlar açır, əməkdaşlıq, qarşılıqlı
ticarət, kommunikasiyaların açılması, yeni nəqliyyat dəhlizlərinin yaradılması
üçün çox nadir imkanlar yaradır. Bütün bu əməkdaşlıqlar isə Qafqazın inkişafı
üçün təminat yaradır”. Qafqaz regionunda
sabitliyin və təhlükəsizliyin möhkəmləndirilməsi, bütün iqtisadi və nəqliyyat
əlaqələrinin bərpası, eləcə də region dövlətləri arasında münasibətlərin
normallaşdırılması və uzunmüddətli sülhün təmin edilməsi əməkdaşlığın strateji
istiqamətlərindən biridir. Türkiyənin bu məsələdə daim Azərbaycana dəstək
göstərməsi, Azərbaycanın yanında olması tarixə yazılmış qardaşlıq nümunəsidir. Ermənistanın 30 illik
təcavüzünə son qoyulmasında, işğal olunmuş torpaqların azad olunmasında,
Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa edilməsində Azərbaycana Türkiyənin
mənəvi-siyasi dəstəyi əvəzolunmazdır. Türkiyənin
Azərbaycanın işğaldan azad edilmiş ərazilərində Türkiyə-Rusiya Birgə Mərkəzinin
fəaliyyəti regiondakı sülhün, sabitliyin və rifahın təmin edilməsində mühüm rol
oynayır. Türkiyə ilə əməkdaşlıq
həm də ölkələrin hərbi qüdrətinin artmasına xidmət edir. Tərəflər iki qardaş
ölkənin silahlı qüvvələrinin müasir tələblərə uyğun olaraq yenidən
formalaşdırılması və modernləşdirilməsi istiqamətində birgə səy göstərməyə
davam edəcəklər. İki qardaş ölkə arasında 15 iyun 2021-ci il tarixində imzalanmış Şuşa Bəyannaməsinə əsasən tərəflər xarici siyasət sahəsində
əlaqələndirməni və müntəzəm ikitərəfli siyasi məsləhətləşmələri həyata keçirir,
həmçinin bu istiqamətdə Azərbaycan Respublikası ilə Türkiyə Respublikası
arasında Yüksək Səviyyəli Strateji Əməkdaşlıq Şurası çərçivəsində birgə
fəaliyyət göstərir. Strateji Əməkdaşlıq Şurası tərəflərin məsuliyyətini və
Bəyannamənin statusunu müəyyən edir. Tərəflər aktual
xarakter kəsb edən, qarşılıqlı maraq doğuran beynəlxalq məsələlər üzrə
həmrəylik və qarşılıqlı dəstək nümayiş etdirərək yaxın və ya üst-üstə düşən
mövqedən çıxış etməklə ikitərəfli əməkdaşlığı dərinləşdirəcəklər və BMT, ATƏT,
Avropa Şurası, Türkdilli Dövlətlərin Əməkdaşlıq Şurası, İslam Əməkdaşlıq
Təşkilatı daxil olmaqla beynəlxalq və regional təşkilatlar çərçivəsində
bir-birinə qarşılıqlı dəstək göstərəcəklər. Bütün bunlar isə beynəlxalq
təşkilatlar müstəvisində qarşılıqlı dəstəyin yüksək səviyyədə olması deməkdir
və bu hərbi tərəfdaşlıq beynəlxalq hüquqla qorunur. Tərəflərdən hər hansı
birinin fikrincə, onun müstəqilliyinə, suverenliyinə, ərazi bütövlüyünə,
beynəlxalq səviyyədə tanınmış sərhədlərinin toxunulmazlığına və ya
təhlükəsizliyinə qarşı üçüncü dövlət və ya dövlətlər tərəfindən təhdid və ya
təcavüz edildiyi təqdirdə, Tərəflər birgə məsləhətləşmələr aparacaq və bu
təhdid və ya təcavüzün aradan qaldırılması məqsədilə BMT Nizamnaməsinin məqsəd
və prinsiplərinə müvafiq təşəbbüs həyata keçirəcək, bir-birinə BMT
Nizamnaməsinə uyğun zəruri yardım göstərəcəklər. Bu yardımın həcmi və forması
təxirəsalınmadan keçirilən müzakirələr yolu ilə müəyyən edilərək birgə
tədbirlər görülməsi üçün müdafiə ehtiyaclarının ödənilməsinə qərar veriləcək və
Silahlı Qüvvələrin güc və idarəetmə strukturlarının əlaqələndirilmiş fəaliyyəti
təşkil olunacaqdır. Ceyhunə HÜSEYNOVA, Qazax Rayon Heydər
Əliyev Mərkəzinin direktoru
Facebook-da paylaş