Yeni yaradılan Ələt Azad İqtisadi Zonası Azərbaycanın inkişafı üçün böyük töhfələr verəcək
Bu gün sevindirici haldır ki, müstəqil Azərbaycan
dövlətinin uğurlu inkişaf strategiyasının istiqamətlərini müəyyənləşdirən Ulu
Öndər Heydər Əliyevin uzaqgörən siyasətinin layiqincə davam etdirilməsi
nəticəsində ölkəmiz gündən-günə inkişaf edir. Ölkə Prezidenti İlham Əliyevin
müəyyənləşdirdiyi yol xəritəsi ilə respublikamızın hər yeri gözəl, abad,
yaraşıqlı bir diyara çevrilir. Azərbaycanın bütün regionlarında sürətlə
aparılan tikinti-quruculuq və abadlıq işləri ilə şəhər, qəsəbə və kəndlərimiz
gözəlləşir, insanların firavan yaşayışı üçün ideal şərait yaradılır. Atılan bütün addımlarla, qarşıya qoyulan
vəzifələrin, layihələrin uğurla icra olunması ilə Azərbaycan güclü dövlət
olduğunu bütün dünyaya nümayiş etdirir. Prezident İlham Əliyevin iştirakı ilə
iyulun 1-də təməli qoyulan Ələt Azad İqtisadi Zonası da ölkəmizdə reallaşacaq
böyük layihələrdən biridir. Ələt Azad İqtisadi
Zonasının texniki göstəriciləri və ixracyönümlü istehsalın artmasına töhfəsi
olduqca böyükdür. Ələt Azad İqtisadi Zonasının ümumi sahəsi 850 hektardır. İqtisadi
zonanın ümumi sahəsinin 60 hektarında layihələndirilmə artıq başa çatıb və
inşaat işləri başlayıb, bütün infrastrukturun yaradılması üçün zəruri addımlar
atılıb. Azad İqtisadi Zonanın yaradılmasında əsas məqsəd qabaqcıl idarəetmə təcrübəsinə
uyğun yüksək əlavə dəyərli və ixracyönümlü istehsalı təmin etməkdir. İnnovativ
texnologiyalardan istifadə edərək xidmətlər göstərən investorları cəlb etmək,
bu şirkətlərin Azərbaycan şirkətləri ilə əməkdaşlığının təmin olunması nəticəsində
ölkə iqtisadiyyatının dinamik və dayanıqlı inkişafına töhfə vermək, həmçinin on
minlərlə yeni iş yeri yaratmaq da əsas hədəflərdəndir. Heç kəsə sirr deyil ki, son illər iqtisadiyyatın şaxələndirilməsi və qeyri-neft
sektorunun inkişafı istiqamətində mühüm addımlar atılır. Xüsusən də Azərbaycanda
qeyri-neft sektorunun inkişafının təmin olunması, iqtisadiyyatın müxtəlif sahələrinin
şaxələndirilməsi, ölkəmizin ixrac potensialının artırılması, xarici
investisiyanın cəlb edilməsi, biznes və investisiya mühitinin daha da
yaxşılaşdırılması istiqamətində çox vacib layihələr icra olunub. Sevindirici
hal isə odur ki. Pandemiyanın dünyada yaratdığı böyük iqtisadi və maliyyə çətinliklərinə
baxmayaraq, Azərbaycanda bu proseslər uğurla davam edir. Ələt Azad İqtisadi
Zonasının yaradılması bunun bariz nümunəsidir. Bu layihənin icrası Azərbaycana
böyük iqtisadi dividendlər qazandırmaqla yanaşı, ölkəmizin regionda mövqelərini
daha da gücləndirəcək, Şərq-Qərb və Şimal-Cənub tranzit-nəqliyyat dəhlizlərində
mühüm rolu olan respublikamızın strateji əhəmiyyətini daha da artıracaq. Bu
iqtisadi zonanın yaradılması dövlət gəlirlərinin və büdcəyə daxil olan vəsaitin
artmasına, yeni investisiyaların cəlb edilməsinə şərait yaradacaq. Bu gün tam əminliklə
deyə bilərik ki, Ələt Azad İqtisadi Zonasının yaradılması ideyası və məqsədi güclü,
qüdrətli Azərbaycan dövlətini bütün dünyaya tanıtmaqdır. Ən əsası isə Ələt Azad
İqtisadi Zonasının yaradılması ideyasının təməlində dövlətin siyasəti dayanır.
Xüsusilə son illər qeyri-neft sektorunun inkişafı ilə əlaqədar görülən işlər bu
zonanın yaradılmasına təkan vermişdir. Qeyri-neft sektoruna qoyulan sərmayə
daha çox dövlət sərmayəsidir, yaxud da ki, yerli şirkətlərin sərmayəsidir.
Xarici şirkətlər daha çox neft-qaz sektoruna sərmayə qoymağa meyillidirlər. Ona
görə, bu zonanın yaradılması, Azərbaycanın qeyri-neft sektorunun,
iqtisadiyyatımızın qeyri-neft sektorunun inkişafına xidmət göstərəcəkdir. Prezident İlham
Əliyevin təməlqoyma mərasimində Azərbaycan
Televiziyasına verdiyi müsahibəsində də qeyd edildiyi kimi, Ələt
Azad İqtisadi Zonasının yaradılması rəqabətqabiliyyətli məhsulları dünya
bazarına çıxarma imkanı yaradan layihədir. Ölkə başçısının da müsahibəsində
vurğuladığı kimi: "Burada yaradılacaq infrastruktur investorlar üçün cəlbedici olacaq, ölkəmizə
yeni texnologiyalar gələcək, yeni iş yerləri yaradılacaq və burada işləyəcək Azərbaycan
vətəndaşlarının əməkhaqqı yüksək olacaq, rəqabətqabiliyyətli məhsul istehsal
ediləcək və qeyri-neft sektorunun ixrac imkanları genişlənəcək. Çünki ümumi
daxili məhsulun strukturuna baxsaq görərik ki, neft sektoru artıq üstünlük təşkil
etmir. Ancaq ixraca baxdıqda görünür ki, ixracın mütləq əksəriyyəti neft-qaz məhsulları
ilə təmin edilir. Ona görə, burada da islahatların aparılması və xarici
investorların xüsusilə sənaye sahəsinə cəlb edilməsi əsas amillərdən biri idi.
Bu ideya çoxdan müzakirə olunurdu. Ancaq bu layihənin reallaşdırılması üçün
vaxt düzgün seçilməli idi, ölkəmiz buna hazır olmalı idi və bu gün buna
hazırdır”. Dövlətimizin başçısı Ələt Azad İqtisadi Zonasının yaradılması ilə bağlı atılan addımlardan da
danışıb. Ölkə rəhbərinin qeyd etdiyi kimi, ilk növbədə, təşkilati işləri
görülməli və elə bir şərait yaradılmalı idi ki, investorları cəlb etsin. Azərbaycan
açıq dənizlərə çıxışı olmayan ölkələrdəndir və belə ölkələrdə azad iqtisadi
zonaları yaratmaq daha çətindir. Çünki əlverişli coğrafi vəziyyəti olan ölkələrdə
bu zonalar çox böyük uğur qazanıb və ilk növbədə, coğrafi yerləşməyə görə. Ona
görə, bu coğrafi vəziyyət nəzərə alınaraq daha da səmərəli işləmək və
investorlar üçün daha da cəlbedici şərtlər təqdim etmək tələb olunurdu. İlk
növbədə, qanunvericilik sahəsində işlər görülməli idi və ölkə Prezidenti İlham
Əliyev tərəfindən 2017-ci ildə Ələt Azad İqtisadi Zonasının yaradılmasının sürətləndirilməsinə
dair müvafiq Sərəncam imzalandı. 2018-ci ildə qanun qəbul edildi. Bu, həm dövlət
maraqlarını, həm investorların maraqlarını tam təmin edən çox mütərəqqi
qanundur. Qanunvericilikdə investorlar üçün hansısa qeyri-müəyyən məqamlar
olsaydı, əlbəttə ki, onları buraya cəlb etmək mümkün olmazdı. Xüsusilə son illərdə
dünyada cərəyan edən iqtisadi və maliyyə böhranı investisiyaların həcmini də
azaldıb. Əlbəttə ki, pandemiya da dünya iqtisadiyyatına mənfi təsir göstərib.
Belə bir tarixi məqamda bu addımı atmaq, əlbəttə ki, həm böyük cəsarət tələb
edir, həm də dövlətin inamına əsaslanır. Ona görə qanunvericilik sahəsində
görülən işlər həm investorların, həm də Azərbaycan dövlətinin maraqlarını tam təmin
edir. Bundan sonra 2018-ci ildə artıq praktiki işlərə başlanılmışdır. Azad İqtisadi
Zonanın Ələtdə yaradılmasının səbəblərinə gəlincə. İlk növbədə, Ələt qəsəbəsinin ərazisində
böyük boş torpaq sahələri var və bu torpaq sahələrinin mütləq əksəriyyəti kənd
təsərrüfatı üçün yararsız torpaqlardır. Digər tərəfdən, Ələt qəsəbəsi Bakı şəhərinə
yaxındır. Bu da vacib şərtlərdən biridir. İnfrastruktur layihələrinin icrası
üçün artıq bütün ilkin şərtlər vardır. Səngəçalda 300 meqavat gücündə elektrik
stansiyası mövcuddur və infrastruktur layihələrinə qoyulan xərclər də nisbətən
az olacaq. Burada Beynəlxalq Dəniz Limanı yerləşir. Bu da iqtisadi zonanın fəaliyyəti
üçün önəmli amillərdən biridir. Ələtin inkişaf perspektivi də çox uğurlu ola
bilər. Əgər bu zona planda olduğu kimi formalaşsa, bu bölgənin inkişaf
dinamikası ölkənin ümumi inkişafına da böyük müsbət təsir göstərəcək. Bu amillər
bu yerin seçilməsində əsas rol oynamışdır. Eyni zamanda, buradan beynəlxalq dəhlizlər
də keçir. Şərq-Qərb dəhlizi, Şimal-Cənub dəhlizi Ələt ərazisindən keçir. Ona
görə logistika, nəqliyyat baxımından bu yer çox əlverişlidir. Məhz buna görə Ələt
bu məqsədlər üçün seçilmişdir. Bu gün ölkəmizin
iqtisadi gücü, bu sahədə görülən işlərə olan böyük inam hissi söyləməyə əsas
verir ki, Azad İqtisadi Zonaya böyük sərmayələr qoyulacaq. Bu gün Azərbaycanda bütün
ilkin şərtlər var ki, investorlar məhz bu zonaya cəlb edilsin. Azərbaycanda çox
gözəl sərmayə iqlimi vardır. Bu həm neft-qaz layihələrinin icrası zamanı
nümayiş etdirilib, həm də digər sahələrdə aparılan islahatlar nəticəsində çox
gözəl investisiya iqlimi yaradılmışdır. Təsadüfi deyil ki, Dünya Bankının
"Doing Business” hesabatında Azərbaycan 190 ölkə arasında 28-ci yerə layiq
görülüb. Bu, dünya miqyasında çox böyük nailiyyətdir. Azərbaycan bir çox
inkişaf etmiş ölkələri bu parametrlər üzrə qabaqlayıb. Gözəl investisiya iqlimi
investorları cəlb etmək üçün əlbəttə ki, əsas şərtlərdən biridir. Digər vacib məsələ,
müasir infrastrukturun mövcudluğudur. Bu infrastruktur son illər ərzində
ardıcıl şəkildə yaradılıb. Bu gün yenə də beynəlxalq mötəbər qurumlara
istinadla deyə bilərik ki, bu sahədə də böyük uğurlar əldə edilib. Potensial
investorlar, ilk növbədə, Dünya Bankının "Doing Business” hesabatına baxırlar,
eyni zamanda, Davos Ümumdünya İqtisadi Forumunun reytinq cədvəlinə baxırlar. Hər
iki yerdə Azərbaycanın üstünlüyü göz qabağındadır. İnfrastruktur layihələrinin
səviyyəsinə görə, elektrik təchizatı sahəsində Azərbaycan Davos Forumunun
hesabatında dünya miqyasında ikinci yerdədir. Təsəvvür edin, dünya miqyasında
ikinci yerdə. Dəmir yolu xidmətlərinin səmərəliliyinə görə 11-ci yerdə. Hava nəqliyyatının
səmərəliliyinə görə 12-ci yerdə. Avtomobil yollarının keyfiyyətinə görə
24-27-ci yerləri bölüşür. Xəzər gəmiçiliyi gəmiçilik xidmətlərinə görə 25-ci
yerdədir. Bütün bunlar Azərbaycanın əldə etdiyi böyük uğurlardır. Bu uğurlar bu
gün ölkəmizin dinamik inkişafını təmin edir. Çünki əsas infrastruktur layihələri
artıq ya başa çatıb, ya da başa çatmaq üzrədir. İnvestorlar üçün bunlar çox önəmli
şərtlərdir. Onu da qeyd edə
bilərik ki, kadr potensialımız da qlobal layihələrdə iştirakımıza imkan
yaradır. Son
illər ərzində Azərbaycanda çox güclü kadr potensialı yaradılıb. Bu sahəyə
xüsusi diqqət göstərilir. Dövlət xətti ilə minlərlə gənc dünyanın aparıcı ali məktəblərində
oxuyub. Onların böyük hissəsi Azərbaycana qayıdıb və müxtəlif yerlərdə çalışır.
Neft konsorsiumlarında çalışan azərbaycanlılar artıq intellektual
potensialımızın inkişafına xidmət göstərirlər. Kadr potensialı var, bu da
investorları cəlb edəcək. Onu da əminliklə
deyə bilərik ki, Azərbaycandakı təhlükəsizlik mühiti də investorların cəlb edilməsində
mühüm rol oynayır. Azərbaycanda təhlükəsizlik təmin edilir. Azərbaycan dünyanın ən təhlükəsiz
ölkələrindən biridir. İnvestorlar üçün bu amil də çox önəmlidir. Azərbaycanda mədəniyyətlərarası
dialoq, dini tolerantlıq məsələləri dünya miqyasında artıq nümunə kimi göstərilir.
Bu gün Azərbaycana qoyulan və qoyulacaq sərmayələrin əsas şərtlərindən biri, bəlkə
də birincisi ictimai-siyasi sabitlikdir, xalq-iqtidar arasındakı birlikdir. Bu
amil çox önəmlidir. Digər vacib amil ondan ibarətdir ki, Azərbaycan
Prezidentinin sözü ilə əməli heç vaxt fərqlənmir. Yəni, nəyi deyirsə, onu da
edir. Təkcə neft-qaz layihələrinə baxmaq kifayətdir görək ki, 1994-cü ildən bu
günə qədər imzalanmış kontraktlarda bir vergül belə dəyişdirilməyib. Ancaq bir
çox yerlərdə müəyyən mərhələ keçəndən sonra ölkələr şərtləri özlərinə daha
uyğun tərzdə dəyişdirməyə cəhd göstərirlər. Azərbaycan bunu etməyib. Çünki bunu
etsə, investorlar qaçarlar. Bütün bu amillər və əlbəttə ki, İkinci Qarabağ
müharibəsində qazanılan Qələbə və Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli artıq yeni
bir vəziyyət yaradıb. Uzunmüddətli sabitlik, sülh artıq investorlar üçün də gün
kimi aydın məsələdir. Bütün bu amillərin mövcudluğu və gələcəyə olan inam,
xarici sərmayədarları bu zonaya cəlb edəcək. Ələt Azad İqtisadi
Zonası investorları ən qısa zamanda qəbul etməyə hazır olacaq. Azad İqtisadi Zonanın rəhbərliyi
həm ölkə daxilində, həm də xaricdə müxtəlif tədbirlər keçirəcək. Potensial
investorlarla birbaşa təmaslar qurulmalıdır. Eyni zamanda, Azad İqtisadi
Zonanın nümayəndələri müxtəlif ölkələrə ezam olunacaq, həmçinin xaricdən
potensial investorlar dəvət ediləcək. Bununla bərabər, Prezident İlham Əliyev tərəfindən
bütün xarici ölkələrdəki səfirliklərə öz təmasları əsnasında bu zonanın
yaradılması ilə bağlı potensial investorlara məlumat vermək göstəriş verilib.
Bir çox ölkələrlə hökumətlərarası komissiyalar var. Bu komissiyaların rəhbərlərinə
də Prezident İlham Əliyev tərəfindən komissiyaların iclaslarının keçirilməsi
zamanı Azad İqtisadi Zonanın nümayəndələrinin mütləq təmsil olunmaları və bu
mövzunun mütləq gündəliyə salınması tapşırılıb. Bütün dünya istər
44 günlük Vətən müharibəsində qazandığımız tarixi Qələbənin, istərsə də müharibədən
sonra işğaldan azad olunmuş torpaqlarımıza böyük Qayıdışın şahidi oldu. Heç
şübhəsiz ki, işğaldan azad edilmiş torpaqlardakı böyük infrastruktur layihələr
böyük investisiyalar tələb edir. Azad edilmiş torpaqlarda indi böyük
tikinti-quruculuq işlərinə start verilir. Bu da böyük iqtisadi canlanmaya gətirib
çıxaracaq. Ancaq birbaşa xarici investisiyalar olmadan ölkəmiz istədiyimiz qədər
inkişaf edə bilməz. Ona görə, başqa ölkələrlə hökumətlərarası komissiyaların
işi də, ilk növbədə, Azərbaycana xaricdən vəsait gətirməkdir. Məhz bu zona
potensial investorlar üçün cəlbedici ola bilər. Beləliklə, bir ildən sonra - gələn
ilin iyul ayında zona investorları qəbul etməyə hazır olacaq. Gözlənilən mənzərə
həyatda öz əksini tapacaq. Çünki bu günə qədər bütün təşəbbüslər, bütün planlar
həyatda öz əksini tapıb. Elə bir təşəbbüs olmayıb ki, o, reallığa çevrilməsin.
Ən çətin layihələr, transmilli layihələr, çox çətin geosiyasi vəziyyətdə həyata
keçirilən layihələr uğurla başa çatıb. Ona görə, bu zonanın yaradılması Azərbaycanın
uğurunun növbəti addımı olacaqdır. GOYEZEN.AZ
Facebook-da paylaş