Qazaxda 10 iyun tarixindən etibarən ibadət yerlərinin fəaliyyətə başlaması ilə bağlı iclas keçirilib
Hər kəsə yaxşı məlumdur ki, cari ilin mayın 25-də
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahın keçirdiyi
brifinqdə hazırda Azərbaycanda koronavirusla bağlı vəziyyətin sabitləşdiyi,
xəstələrin sayının azaldığı, gündəlik yoluxmaların demək olar ki, sabitləşdiyi
qeyd olundu. Bu səbəbdən 31 may və 10 iyun 2021-ci il tarixlərindən etibarən
xüsusi karantin rejimi qaydalarında bir sıra yumşalmalar tətbiq edildi. 10
iyun tarixindən etibarən isə ibadət yerlərinin fəaliyyətinə icazə verilir. İyunun 8-də Qazax Rayon İcra
Hakimiyyətinin təşkilatçılığı ilə COVID-19 pandemiyası ilə əlaqədar Nazirlər
Kabineti yanında Operativ Qərargahın tövsiyələri əsasında məscidlərdə və digər
ibadət yerlərində riayət olunmalı qaydalarla bağlı iclas keçirilib. Dövlət və din
münasibətlərinin də söhbət açıldığı iclasda icra aparatının məsul şəxsləri, hüquq-mühafizə
orqanlarının rəhbərləri, rayonda fəaliyyət göstərən dindarlar iştirak ediblər. Qazax Rayon İcra Hakimiyyətinin
başçısı Rəcəb Babaşov giriş sözü ilə çıxış edərək iştirakçıları salamlayıb, keçirilən tədbirin
məqsəd və əhəmiyyətindən danışıb. İcra
başçısı qeyd edib ki, Azərbaycan qədim dövrlərdən müxtəlif dinlərin yayıldığı,
sülh və əmin-amanlıq şəraitində yaşadığı məkan olmuşdur. Burada yaşayan
ayrı-ayrı dinlərin mənsubları tarixin heç bir dönəmində ayrı-seçkiliyə məruz
qalmamışlar. Bu gün ölkəmiz bir çox sahələrdə olduğu kimi, dövlət-din münasibətlərində
də nümunəvi təcrübəyə malikdir. Hazırda Azərbaycan dünyanın multikulturalizm mərkəzlərindən
hesab olunur, ölkəmiz bir çox beynəlxalq konfranslara ev sahibliyi edir. Rayon
rəhbəri Ulu Öndər Heydər Əliyevin hakimiyyətə qayıdışından sonra bütün sahələrdə
olduğu kimi, dövlət-din münasibətlərində də yeni mərhələnin başladığını, din
sahəsinə xüsusi qayğı göstərildiyini, yeni ibadət ocaqlarının inşa olunduğunu qeyd
edib. Ümummilli Liderin davamlı olaraq dini ibadət ocaqlarını ziyarət etdiyini,
din xadimləri və dini icma rəhbərləri ilə görüşdüyünü vurğulayıb. İcra
başçısı bildirib ki, Ulu Öndərin dövlət-din
münasibətlərinin tənzimlənməsi sahəsində böyük və tarixi xidmətlərindən biri 21
iyun 2001-ci ildə Azərbaycan Respublikası Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsinin
yaradılması oldu. Dövlət Komitəsinin qarşısına Azərbaycan Respublikası
Konstitusiyasının 48-ci maddəsinin həyata keçirilməsi üçün müvafiq şəraitin
yaradılması, dini fəaliyyət sahəsində dövlət siyasətinin həyata keçirilməsi,
dini qurumlarla bağlı qanunvericiliyin müddəalarına riayət olunması, müvafiq
icra hakimiyyəti orqanlarının dini qurumlarla bağlı fəaliyyətinin əlaqələndirilməsi
və digər vəzifələr qoyulmuşdur. İcra
başçısı Ulu Öndər Heydər Əliyevin əsasını qoyduğu dövlət-din siyasətinin bu gün
onun siyasi varisi Prezident İlham Əliyev tərəfindən qətiyyətlə, böyük uzaqgörənliklə
və uğurla davam etdirildiyini, ölkədə yaşayan müxtəlif din və məzhəblərin nümayəndələrinə
xüsusi diqqət göstərildiyini söyləyib. Dövlət başçısının bilavasitə diqqət və
qayğısı ilə ölkədə yüzlərlə məscidin, sinaqoqun inşa edildiyini, əsaslı bərpa
olunduğunu, müqəddəs ziyarətgahların yenidən qurulduğunu, yeni dini təhsil
ocaqlarının yaradıldığını diqqətə çatdırıb. Qeyd edib ki, Azərbaycanda milli-mənəvi
dəyərlərin qorunmasına verilən böyük önəmin göstəricilərindən biri də Respublika
Prezidenti cənab İlham Əliyevin 10 oktyabr 2017-ci il tarixli Sərəncamı ilə Mənəvi
Dəyərlərin Təbliği Fondunun, 9 fevral 2018-ci il tarixli Sərəncamı ilə ölkəmizdə
yeni təhsil müəssisəsinin – Azərbaycan İlahiyyat İnstitutunun yaradılmasıdır.
İnstitutun təsis edilməsində əsas məqsəd Azərbaycan xalqının tarixi ənənələrinə
söykənən və dövlət siyasətinin məntiqi nəticəsi olan yüksək dini-mənəvi mühitin
qorunub saxlanılmasını və inkişaf etdirilməsini, dini fəaliyyətin təşkili sahəsində
yüksək ixtisaslı kadrların hazırlanmasını təmin etməkdir. İcra
başçısı Azərbaycan Respublikasının Birinci vitse-prezidenti, Heydər Əliyev
Fondunun prezidenti, UNESKO-nun və İSESKO-nun Xoşməramlı səfiri Mehriban
Əliyevanın rəhbərlik etdiyi Heydər Əliyev Fondunun qısa vaxtda məscidlərin,
ziyarətgahların, xristian və yəhudi məbədlərinin tikintisi və bərpasında, Azərbaycan
həqiqətlərinin, o cümlədən, ölkəmizdəki dini və milli dözümlülük ənənələrinin
beynəlxalq aləmdə tanıdılmasında böyük uğurlara imza atdığını bildirib. Son illər
Fondun xətti ilə bir çox dini abidələrin, o cümlədən, 2005-ci ildə Bakının Mərdəkan qəsəbəsində XVI əsrə aid Pir Həsən ziyarətgahında, 2006-cı ildə
Bakının Binə qəsəbəsindəki Möhsün Səlim məscidində əsaslı
təmir və bərpa işlərinin aparıldığını, 2006-cı ildə Gəncədəki Həzrəti Zeynəb məscidinin yenidən qurulduğunu, 2007-ci ildə
Bakıdakı Müqəddəs Bakirə Məryəm kilsəsində, 2008-ci ilin sentyabrında
Bakıdakı Müqəddəs Məryəm kilsəsində, 2007–2009-cu illərdə Buzovna qəsəbəsindəki Cümə məscidində, 2012–2013-cü illərdə Binə qəsəbəsindəki
İmam Rza və Mərdəkan qəsəbəsindəki Heydər Cümə məscidlərində əsaslı təmir və
yenidənqurma işlərinin aparıldığını bu sahədə atılan uğurlu addımların bariz
nümunəsi kimi qeyd edib. 2010–2013-cü illər ərzində Azərbaycan ərazisində,
bütövlükdə Cənubi Qafqazda və Yaxın Şərqdə ən qədim müsəlman məbədlərindən
olan Şamaxı Cümə
məscidində əsaslı
təmir və yenidənqurma işləri aparılmış, Qəbələdə isə yeni məscid inşa olunmuşdur. 2020-ci
ilin noyabrında Qədim Qafqaz Albaniyasının paytaxtı olan Qəbələnin Nic qəsəbəsindəki
Alban kilsəsi Heydər Əliyev Fondu tərəfindən əsaslı təmir və bərpa edilərək
istifadəyə verilmişdir. Təzəpir, Bibiheybət, Əjdərbəy, Şamaxı Cümə məscidlərində
geniş tikinti və yenidənqurma işlərinin aparılması, Gəncədəki İmamzadə
kompleksinin Prezident İlham Əliyevin müvafiq tapşırıq və sərəncamları ilə
yenidən qurulması, Qafqazın ən böyük məscidi hesab edilən və Ulu Öndər Heydər
Əliyevin adını daşıyan Heydər məscidinin, Cocuq Mərcanlıda Şuşa məscidinin
oxşarının inşası və dini qurumlara dövlət büdcəsindən mütəmadi olaraq maliyyə vəsaitinin
ayrılması xalqımızın ən yeni tarixinin şanlı səhifələrindəndir.
Rayon
rəhbəri Silahlı Qüvvələrin Müzəffər Ali Baş Komandanı İlham Əliyevin rəhbərliyi
altında şanlı ordumuzun 44 günlük Vətən müharibəsində qazandığı tarixi Qələbədən
də söz açıb. Qeyd edib ki, şanlı Azərbaycan
Ordusunun 44 günlük zəfər yürüşü doğma Qarabağımızın azadlığa qovuşdurulması ilə
yanaşı, tarixi, mədəni irsimizi də erməni vandallarından xilas etdi. İşğalçılar
bu illər ərzində yer adlarımızı, toponimlərimizi dəyişdirib, uydurma adlar
qoyub, tariximizə iddia edə bilmədikləri məqamlarda isə barbarlığa əl ataraq
maddi-mədəni, dini abidələrimizi vəhşicəsinə dağıdıblar.
İcra başçısı bildirib ki, Dini Qurumlarla İş üzrə
Dövlət Komitəsi tərəfindən təsbit olunmuş siyahıya əsasən, işğal altındakı
torpaqlarımızda təqribən 403 tarixi dini abidə olduğu göstərilir. Onlardan
67-si məscid, 144-ü məbəd, 192-si ziyarətgahdır. 44 məbəd və 9 məscid təhqir
edilib. Dağlıq Qarabağ və ətraf rayonların ərazilərində rəsmi fəaliyyət göstərmiş
67 müsəlman məscidinin (Şuşada 13, Ağdamda 5, Füzulidə 16, Zəngilanda 12, Cəbrayılda
5, Qubadlıda 8, Laçında 8) 63-ü tamamilə, 4-ü isə qismən dağıdılaraq yararsız hala
salınmışdır. Yalnız beynəlxalq təşkilatların təzyiqləri nəticəsində Ağdam Cümə
məscidini, Şuşa şəhərindəki Aşağı Gövhər ağa, Yuxarı Gövhər ağa və Saatlı məscidlərinin
divarlarını salamat saxlamaq mümkün olub. Mənfur düşmənin talan etdiyi,
saxta izlər saldığı və yiyələnmək istədiyi belə məbədlərdən biri də Kəlbəcər
rayonunun Vəng kəndi ərazisindəki Xudavəng və ya Dədəvəng kompleksidir. Ötən il noyabrın 10-da imzalanmış üçtərəfli Bəyanata
əsasən, ermənilər noyabrın 25-dək Kəlbəcəri təhvil verməli idilər. Lakin bu
müddət ərzində də öz naqis əməllərindən çəkinməyən ermənilər tarixi abidələrimizə
ziyan vurmaqda davam etdilər. Xudavəng monastrı da bu vandallığın
qurbanlarından oldu. Belə ki, onlar Kəlbəcərdən köç ərəfəsində monastrın zənglərini,
xaç daşlarını və digər qiymətli əşyaları sökərək qeyri-qanuni olaraq Ermənistana
apardılar. Rayon rəhbəri işğaldan azad olunmuş bölgələrimizə
edilən səfərlərdən də söz açıb. Qeyd edib ki, Pasxa bayramı münasibətilə Dini
Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsinin xətti ilə Kəlbəcərdə Xudavəng məbədinə
Alban-Udi dini icmasının və digər xristian icmalarının səfəri təşkil edilib. 2020-ci il noyabrın 23-də Respublika Prezidenti,
Silahlı Qüvvələrin Müzəffər Ali Baş Komandanı İlham Əliyev və birinci xanım
Mehriban Əliyeva işğaldan azad edilmiş Ağdam şəhərində Ağdam məscidini ziyarət
etdilər. Prezident İlham Əliyev Məkkədən gətirdiyi "Qurani-Kərim”i Ağdam məscidinə
bağışladı. 26 aprel 2021-ci il tarixdə Zəngilan məscidində
olmuş, məscidin müvcud vəziyyəti və görüləcək işlər müzakirə edilmişdir. 2021-ci il yanvarın 14-də Prezident İlham Əliyev,
birinci xanım Mehriban Əliyeva və qızları Leyla Əliyeva Şuşadakı Saatlı, Aşağı
Gövhərağa, Yuxarı Gövhərağa məscidlərini ziyarət edərək məscidlərə Məkkədən gətirilmiş
"Qurani-Şərif” kitabları hədiyyə verib, dualar ediblər. İcra başçısı dini inanc yerlərimizə diqqət və
qayğıdan başqa ölkə Prezidentinin din xadimlərinin əməyini də yüksək qiymətləndirdiyini
bildirib. Qeyd edib ki, təsadüfi deyil ki, Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin
sədri Allahşükür Paşazadə Azərbaycan Respublikasının "Şərəf”, "İstiqlal” və
"Şöhrət” ordenlərinə layiq görülüb. İcra başçısı 44 günlük müharibə zamanı din xadimlərinin
də daim ön cərgədə durduqlarını, şəhidlərimizin pak nəşlərini uğrunda şəhid
olduqları Vətən torpağına təslim edərkən müqəddəs kitabın "Vətəni sevmək
imandandır” prinsipini rəhbər tutaraq döyüş ruhunu, imanı, qorxmazlığı təbliğ
etdiklərini qeyd edib. Bu yuxusuz və ağır, şərəfli günlərdə bütün gücünü qələbə
üçün səfərbər edən din xadimlərimizin ordu komandanlığı, siyasi rəhbərlik tərəfindən
Təşəkkürnamələrə layiq görüldüyünü də diqqətə çatdırıb. İcra başçısı Qazaxda da din xadimlərinin şəhidlərin
dəfn, yas mərasimlərində yüksək səviyyədə iştirak etdiklərini və şəhid ailələrinin
dərdinə şərik olduqlarını söyləyib, onlara təşəkkürünü bildirib. İcra
başçısı daha sonra Azərbaycanda pandemiyaya qarşı görülən işlərdən danışıb. Bildirib
ki, dini mərkəzlərin ibadətə açılması xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Dindarlar
Operativ Qərargahın müəyyənləşdirdiyi qaydalara ciddi riayət etməlidirlər.
Yalnız bu yolla pandemiyaya qalib gəlmək olar.
Qazax RİH başçısı aparatında İctimai-siyasi
və humanitar məsələlər şöbəsinin müdir müavini-dini qurumlarla işin təşkilatçısı Ceyhun Rüstəmovçıxış edərək qeyd
edib ki, Azərbaycan
Respublikası Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahın 13 mart 2020-ci il
tarixli qərarı ilə 14 mart 2020-ci il tarixdən saat 00:00-dan ölkə ərazisində bəzi sosial
izolyasiya tədbirləri tətbiq olunmuşdur. Koronavirus təhlükəsinin yayılmasının
qarşısının alınması məqsədilə Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahın ölkə
üzrə bütün kütləvi tədbirlərin təxirə salınması haqqında qərarına əsasən, məscid
və ziyarətgahlarda ibadətlər dayandırılmış, dəfn mərasimləri istisna olmaqla, mərasim
zallarında, çadırlarda və digər qapalı məkanlarda yas mərasimlərinin keçirilməsi
qadağan olunmuşdur. Bununla əlaqədar Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin sədri,
Şeyxülislam Allahşükür Paşazadə 18 mart 2020-ci il tarixli 80 nömrəli əmr
imzalamışdır. Əmrə əsasən Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi və onun strukturlarında
infeksiya ilə mübarizə və sosial izolyasiya tədbirlərinə riayət olunması vəziyyətinə
nəzarətin təşkili, bu sahədə tədbirlərin əlaqələndirilməsi məqsədilə Komissiya
yaradılmışdır. Azərbaycan Respublikası Nazirlər
Kabinetinin 26 may 2021-ci il tarixli 151 nömrəli Qərarı ilə xüsusi karantin
rejiminin müddəti uzadılmış və bəzi məhdudiyyətlər aradan qaldırılmışdır. COVID-19
pandemiyası ilə əlaqədar Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahın tövsiyələri
əsasında uyğun olaraq məscidlərdə və digər ibadət yerlərində riayət olunmalı
qaydalarla bağlı 02.06.2021-ci il tarixdə Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi tərəfindən
iclas keçirilmişdir. Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin (QMİ) sədri Şeyxülislam
Allahşükür Paşazadə dindarlarımızın müəyyənləşdirilmiş qaydalara riayət edəcəyini
və həyatın öz əvvəlki axarına dönəcəyini qeyd etmişdir. C.Rüstəmov
daha sonra COVID-19
pandemiyası ilə əlaqədar Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabineti yanında
Operativ Qərargahın tövsiyələri əsasında məsciddə və digər ibadət yerlərində
riayət olunmalı qaydalar haqqında geniş məlumat verib. Qeyd edib ki: 1.
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 26 may 2021-ci il tarixli, 151
nömrəli Qərarının 2.2.1-ci yarımbəndinə uyğun olaraq dini ibadətlər (dini
ibadət yerlərinin (eyni vaxtda ibadət üçün nəzərdə tutulan yerlərin 50
faizindən (ümumi olaraq 50 nəfərdən) çox olmamaq şərtilə)) təşkil edilməlidir. 2. Yalnız
COVID-19 pasportuna (peyvənd vurulmasına dair və ya immunitet sertifikatına)
malik olan şəxslərin ibadət yerlərində dini ayinlərin icrasında iştirakına
icazə verilir. Azyaşlı (14 yaşdan yuxarı olmayan) uşaqların ibadət yerlərinə
gətirilməsinə yol verilmir. 3.
İnfeksiyasının yayılmasının qarşısının alınması məqsədilə COVID-19 xəstəliyinin
əlamətlərini hiss edən şəxslər məscidə və digər ibadət yerlərinə buraxılmır. 4. Məscid
və digər ibadət yerlərinə gələn şəxslər: • Mütləq
COVID-19 pasportunu (peyvənd vurulmasına dair və ya immunitet sertifikatını)
təqdim etməli, tibbi maska taxmalı, antiseptik məhluldan istifadə etməli, əl
ilə görüşməməlidirlər; • İbadət
yerində olarkən onların arasındakı məsafə 4 (dörd) bir tərəfdən minimum 1,5
(bir metr yarım) metr, sahə imkan verdikdə isə daha çox olmalıdır; •
Məsciddə ibadət etmək istəyən şəxslər təharətli olmalı, dəstəmaz zərurəti
yarandıqda onlar öz şəxsi dəsmallarından istifadə etməli, özləri ilə səccadə və
möhür gətirməlidirlər; • İbadət
etmək istəyən şəxslər məscidə yalnız namaz vaxtı, digər ibadət yerlərinə
müvafiq ibadətlər icra olunan zaman gəlməli və namaz (ibadət) bitdikdən sonra
məscidi (ibadət yerini) tərk etməlidirlər. Bu zaman ictimai yerlərdə qruplarda
cəmlənməyə dair tələblərə ciddi əməl edilməlidir. 5. Məscid
və digər ibadət yerləri: • Bədən
hərarətini ölçən termometr, dezinfeksiya məhlulu və ehtiyat tibbi maska ilə
təmin olunmalıdır; • Hər
kütləvi ibadətdən sonra ibadət yerlərində hökmən dezinfeksiya – sanitar
tədbirlər həyata keçirilməli və mütəmadi havalandırma təmin edilməlidir; • İbadət
yerlərinə daxil olan şəxslərin COVID-19 pasportu və temperaturu yoxlanılmalı,
bədən temperaturu norma daxilində olan və COVİD-19 pasportuna malik olan şəxslər
içəri buraxılmalıdır; • İbadət
yerlərinə daxil olan şəxslərin tibbi maska ilə təmin edilməsinə və onların
sayının müvafiq normalara uyğunluğuna ciddi nəzarət edilməlidir. Çaylı kənd dini icmasının sədri
Sahilə Orucova, dindarlardan Fazil Süleymanov və başqaları çıxış edərək rayonda
dini durumun tam sabit olduğunu, bu sahədə heç bir problemin olmadığını, dindarların
ölkə Prezidenti İlham Əliyevin ətrafında sıx birləşdiklərini, ölkəmizin əmin-amanlığı
üçün daim dualar etdiklərini qeyd ediblər. İcra başçısı ilə səmimi söhbət edən
dindarlar rayonda məscidlərə və dindarlara göstərilən diqqət və qayğıya, hər
cür köməyə görə ölkə başçısına və rayon rəhbərinə bir daha minnətdarlıqlarını
bildiriblər. Azərbaycan
Respublikası Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahın tövsiyələrinə əməl
etməyin hər bir vətəndaşın borcu olduğunu qeyd ediblər. Üzərilərinə düşən işin
öhdəsindən layiqincə gəlməyə çalışacaqlarını, xüsusi karantin rejimi
qaydalarının tələblərini yerinə yetirəcəklərini qeyd ediblər. Dini ibadət
yerlərinin açılmasını razılıq hissi ilə qarşılayan dindarlar buna görə ölkə başçısına
bir daha sonsuz təşəkkürlərini çatdırıblar.
Tədbirdə Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin bölgə qazısı,
Qazax Cümə Məscidi dini icmasının sədri Süleymanov İlham Alı oğlu, Qazax Cümə Məscidinin
imamı Budaqov Zaur Bəhmən oğlu Qazax rayonu üzrə Vətən müharibəsi şəhidlərinə həsr
olunmuş mərasimlərdə dini ayinlərin icra və təşkil edilməsində göstərdikləri
xidmətlərə görə, Qazax rayonu Dəmirçilər kənd sakini Nəsirov Allahverdi Camal
oğlu isə rayonun ictimai həyatında fəal iştirak etdiyinə görə Qazax Rayon İcra
Hakimiyyəti başçısının Fəxri Fərmanı ilə təltif olunublar. Qazax
Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Rəcəb Babaşov sonda bir daha dindarlara və
səlahiyyətli nümayəndələrə dini ibadət yerlərində müəyyən olunmuş qaydalara
ciddi riayət edilməsi ilə bağlı müvafiq tapşırıq və tövsiyələrini verib.
GOYEZEN.AZ
Facebook-da paylaş